Maria Kownacka urodziła się 11 września 1894 roku w Słupie, koło Kutna. Była ona polską pisarką, tłumaczką z języka rosyjskiego, autorką wielu sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych dla dzieci, tworzyła baśnie i opowiadania. Do ósmego roku życia miała wyjątkowo pogodne i szczęśliwe dzieciństwo, ale nagła śmierć matki tragicznie zaważyła na dalszych jej losach. Już od roku 1912, czyli jeszcze pod zaborem, prowadziła tajne nauczanie dzieci. W latach: 1914/1915, a następnie 1918/1919 pracowała w szkole, którą sama założyła. Prowadziła jednocześnie przedszkole, szkołę i kursy dla dorosłych analfabetów. Robiła to samodzielnie, zupełnie bezpłatnie, mając zapewnione utrzymanie w domu swej siostry. Lata od sierpnia 1915 roku do czerwca 1918 roku spędziła - wysiedlona - w Mińsku Białoruskim, gdzie znów z zapałem pracowała społecznie. Po powrocie do swej rodzinnej wsi w czerwcu 1918 roku, witana przez ludzi ze spontaniczną radością, oddała się znowu z całym entuzjazmem pracy w swojej biednej szkole - w której nie było nawet pieca,ani też podłogi. Właśnie wtedy powstały jej pierwsze utwory pisane z myślą o pozbawionych książek chłopskich dzieciach. Od najwcześniejszych lat swego życia była przyjaciółką dzieci, pracowała z nimi i dla nich. To dla dzieci poświęciła całą swoją twórczość, otwierała przed dziećmi księgę ojczystej przyrody, ukazując jej piękno. Doskonale, bo dziecięcym okiem, obserwowała świat. Uczyła miłości do ziemi ojczystej, którą sama bardzo kochała. Pragnęła swoją postawą przekazać najmłodszym, aby idąc przez życie, nie zapomnieli nigdy o tradycji i spuściźnie przodków. Dowodem tego są jej jakże wymowne słowa: „Budujcie nowy dom, ale wszystko co stare, piękne i dostojne uszanujcie, bo w to wsiąkła kultura i artyzm całych pokoleń..”.

To ona wymyśliła postać Plastusia, o którym powstało wiele książek, dlatego też wspominamy ją jako „Plastusiową Mamę”. Z powodu choroby krtani Maria Kownacka musiała rozstać się z zawodem nauczycielki. Wówczas (w 1931 roku) przeniosła się Warszawy, gdzie podjęła pracę jako bibliotekarka. W 1939 roku nabyła tam teren pod budowę domku letniskowego, jednak wybuch wojny i lata powojenne nie sprzyjały jego wzniesieniu. Marzenia te udało się Kownackiej zrealizować dopiero w roku 1958. Swój domek letniskowy nazwała Plastusiowem. Było to jej upragnione miejsce, w którym oddawała się swoim hobby - tkaniu gobelinów, wytwarzaniu miedzianej biżuterii, wyrobowi domowych przetworów, a także obserwacji ptaków, o których posiadała dużą wiedzę. Przede wszystkim jednak kochała pisać dla najmłodszych odbiorców, dlatego też jej dorobek literacki jest ogromny. Utwory książkowe Marii Kownackiej zaczęły się ukazywać w latach trzydziestych. Najbardziej znanymi dziełami pisarki są m.in.: „Plastusiowy pamiętnik” (1936), „Kukuryku na ręczniku” (1936), „Cztery mile za piec” (1937), „Kajtkowe przygody” (1948), „O Żaczku-Szkolaczku…” (1949), „Entliczek pentliczek” (1950), „Kwiatki Małgorzatki” (1950), „Przygody Plastusia” (1957), „Rogaś z Doliny Roztoki” (1957), „Szkoła nad obłokami” (1958), „Plastusiowo” (1963), „Wesołe przedszkole” (1969), „Razem ze słonkiem” i wiele, wiele innych.

Jej autorskim przesłaniem był uśmiech na twarzy dzieci. Kiedyś tak powiedziała swoim młodym czytelnikom:

„Piszę dla Was, a każda nowa książka, która Was cieszy, jest moją radością...”.

W jej autobiografii możemy przeczytać także:

„...Po wyjątkowo ciężkim, osieroconym dzieciństwie i młodości, nigdy nie podaję dzieciom rzeczy smutnych. (...) wszystko co piszę, staram się utrzymać w jasnych kolorach, tak, żeby na dziecięcej buzi wywołać uśmiech...”.

Uśmiech ten wywoływała na twarzach naszych dziadków i rodziców, gdy byli dziećmi i wywołuje na twarzach współczesnych czytelników. Maria Kownacka znała i rozumiała dzieci. W ciągu swego pracowitego życia napisała ponad sześćdziesiąt książek dla dzieci. Taka ilość to wynik nie tylko talentu, ale przede wszystkim wynik rzetelnej, wieloletniej, nieprzerwanej pracy. Za swoje wybitne osiągnięcia otrzymała wiele nagród i wyróżnień. Uhonorowana została m.in.: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Najbardziej ceniła sobie jednak Order Uśmiechu przyznany przez dzieci w roku 1970.

Maria Kownacka zmarła 27 lutego 1982 roku w Warszawie, gdzie została pochowana - na Starych Powązkach. Na jej grobowej płycie znajduje się malutka rzeźba jej umiłowanego towarzysza - Plastusia.

Miasto Rybnik Ministerstwo Edukacji Narodowej Kuratorium Oświaty w Katowicach